Op woensdag 10 september is de PolderPracht Schiermonnikoog Route officieel geopend in de Banckspolder. Deze nieuwe wandel- en fietsroute van 11 kilometer markeert de afronding van het deelproject ‘PolderPracht Schiermonnikoog’, onderdeel van het door het IKW-Waddenfonds en Waddenprovincies stevig gesteunde project Wij&Wadvogels fase 1. Met deze oplevering zetten boeren, Vogelbescherming Nederland en andere partners een belangrijke stap richting een duurzame toekomst voor weidevogels én landbouw op het eiland.

Samenwerken aan een vogelrijke polder
De Banckspolder is een uniek gebied, waar landbouw en natuur hand in hand gaan. Boeren houden hier al langer rekening met de natuur door bijvoorbeeld later te maaien en ruimte te geven aan foeragerende ganzen en weidevogels. Maar de gevolgen van klimaatverandering – extreme droogte in de zomer en wateroverlast in de winter – maken extra maatregelen nodig. Het project PolderPracht richt zich daarom op flexibel waterbeheer en maatregelen die zowel boeren als weidevogels ten goede komen.

Boeren met een toekomstbestendig verdienmodel
Naast voordelen voor natuur en landschap biedt het project ook kansen voor de boeren zelf. Door te kiezen voor kruidenrijk grasland en bloemrijke akkers wordt de afhankelijkheid van kunstmest en bestrijdingsmiddelen verminderd, wat kosten kan besparen. Bovendien ontstaan er mogelijkheden voor nieuwe inkomstenbronnen, bijvoorbeeld via natuurinclusieve zuivelproducten of door deelname aan agrarisch natuurbeheer, waarbij boeren een vergoeding krijgen voor hun inspanningen voor biodiversiteit.

Een aansprekend voorbeeld is de samenwerking met de lokale zuivelcoöperatie Van Schier, die melk van eilandboeren verwerkt tot kaas en andere producten. Door natuurvriendelijke maatregelen op het land te koppelen aan herkenbare, lokaal geproduceerde zuivel, versterken de boeren hun verdienmodel én laten ze consumenten proeven dat biodiversiteit en kwaliteit hand in hand gaan. Ook recreatie en educatie – zoals de PolderPracht-route – dragen bij aan een positief imago van de boerenbedrijven op Schiermonnikoog en versterken hun positie in de toekomst.

Innovatieve maatregelen voor natuur en landbouw
Een van de meest zichtbare maatregelen is de installatie van plasdras-pompen. Deze pompen zetten percelen tijdelijk onder water, waardoor er meer insectenleven ontstaat – onmisbaar voedsel voor jonge kuikens. Daarnaast is er gewerkt aan het inzaaien van kruidenrijk grasland (10 tot 50 hectare), wat zorgt voor een rijker voedselaanbod en meer biodiversiteit. Ook zijn bloemrijke akkerlanden ingezaaid, die extra insecten aantrekken en zo bijdragen aan een gezonde leefomgeving voor soorten als de grutto, tureluur, kievit en scholekster.

Maatwerk met water
Flexibel waterbeheer vormt de kern van het project. Waar in de winter vaak te veel water aanwezig is, hebben de boeren en vogels in de zomer last van kurkdroge sloten en harde bodems. Door het regenwater beter vast te houden en plasdrasplekken te creëren, ontstaat er meer balans. Zo wordt de Banckspolder aantrekkelijker als broed- en foerageergebied én blijft de landbouw veerkrachtig.

Beleef de Banckspolder
Met de nieuwe PolderPracht-route kan iedereen de resultaten van dit werk zelf beleven en ervaren. De route gaat langs boerderijen, graslanden en de Waddendijk. Onderweg kom je twaalf markante palen tegen, elk met een cortenstalen vogel bovenop. Op de ene zijde lees je informatie over de soort, op de andere zijde over de inspanningen van boeren, vrijwilligers en natuurorganisaties om deze vogels te beschermen. In elk seizoen valt er iets te beleven: van broedende weidevogels in het voorjaar tot duizenden ganzen die in de herfst en winter neerstrijken.

Samenwerking als sleutel
Het succes van PolderPracht Schiermonnikoog is te danken aan de samenwerking tussen Vogelbescherming Nederland, Natuurmonumenten, de lokale boeren, Wetterskip Fryslân, de Agrarische Natuurvereniging Waddenvogels, de gemeente Schiermonnikoog en andere partners. Dankzij hun gezamenlijke inzet ontstaat een rijk en divers ecosysteem waarin mens en natuur elkaar versterken.

Een toekomst voor de weidevogels
De weidevogelpopulaties in Nederland staan zwaar onder druk door veranderingen in landgebruik, intensivering van de landbouw, predatie en klimaatverandering. Schiermonnikoog laat zien dat samenwerking en maatwerk verschil kunnen maken. Dankzij de actieve betrokkenheid van de boeren en de steun van vele partners, krijgen iconische soorten als de grutto, kluut en tureluur hier weer een kans.

Meer informatie over het project is te vinden op de website waddoejij.nl